تفسیر نور مبین 1

آنچه باید قبل از خواندن این کتاب بدانیم:

مبنای اصلی حضرت آیت‌الله العظمی حاج‌ آقا مجتبی تهرانی (رحمهالله علیه) در بحث تفسیر، توجّه به گویندۀ آیات؛ یعنی خدای متعال بوده است که بر این اساس ایشان از یک‌سو، تمام زوایای کلام وحی، اعمّ از انتخاب و تکرار الفاظ، ترتیب آیات و… را دارای حکمت دانسته و از سوی دیگر معانی آن‌ها را هم‌جهت با مجموعۀ معارف دینی بیان می‌کند. طرح مباحث اخلاقی، اجتماعی، عرفانی، فلسفی و… در جای‌جای این اثر و در تکمیل مباحث تفسیری، به‌ عنوان دلیلی بر این مدّعا آمده است.

معظّم‌له (رحمه الله علیه) جلسات تفسیر خود را در بین تودۀ مردم برگزار می‌کردند و با بیانی شیوا و ساده، قول ثقیل الهی را به مخاطبان القا می‌نمودند؛ لذا شاید این تفسیر از حرف‌های پیچیده و اصطلاحات سنگین تخصّصی خالی باشد، امّا از نظر محتوا، کم و کاستی ندارد؛ چرا که این اثر در عین سادگی و همه‌ فهم بودنش، حاوی مطالب گران‌بها و نابی است که تا به‌حال هیچ مفسّری به آن اشاره نکرده است.

بیانی از سورۀ ناس:

وسواس، هیچ ارتباطی به مسألۀ دین ندارد، بلکه باید به ریشه‌های‌ آن دقّت کرد؛ لذا نمی‌توان آن را برای دین مقیاس قرار داد و به‌طور مثال گفت: انسانی که دستش را زیاد آب می‌کشد، انسان بسیار خوبی است.

جلسه اول:

جلسه دوم:

جلسه سوم:

جلسه چهارم:

جلسه پنجم:

بیانی از سورۀ فلق:

ضرر حسد، هنگامی که به شخص و یا اجتماعی برسد، زودگذر نیست؛ بلکه ممکن است که جنبۀ سرنوشتی داشته باشد. روایتی از پیغمبر اکرم (صل الله علیه و آله و سلم) نقل شده است که:«کادَ الْحَسَدُ اَنْ یغْلِبَ الْقَدَر»؛ نزدیک است که حسد، بر سرنوشت غلبه پیدا کند و آن را تغییر دهد.

جلسه اول:

جلسه دوم:

جلسه سوم:

جلسه چهارم:

جلسه پنجم:

بیانی از سورۀ توحید:

انسان موحّد در هر حالی که باشد، حتّی اگر در بالاترین سطح زندگی مادّی قرار بگیرد، خدا را فراموش نمی‌کند؛ اگر در پست‌ترین مراحل زندگی از طبیعت باشد نیز، خدا را فراموش نمی‌کند.

جلسه اول:

جلسه دوم:

جلسه سوم:

جلسه چهارم:

جلسه پنجم:

جلسه ششم:

جلسه هفتم:

بیانی از سورۀ مسد:

آخرت به دنیا بسیار نزدیک است و دور نیست و آتش آخرت به کسانی که با حق مقابله کنند، نزدیک است. آتش آخرت، آتشی است که لهیب و شعله‌اش دود ندارد. آتش جهنّم، آتشی بدون دود و مانند تب است.

جلسه اول:

جلسه دوم:

جلسه سوم:

بیانی از سورۀ نصر:

اگر کاری برای خدا کنی که خدا در آن نقشی نداشته باشد، آن کار به‌ثمر نمی‌رسد. اگر گروهی برای اسلام قیام کنند، لکن خدا را در نظر نگیرند؛ باید بدانند که قیامشان به ثمر نمی‌رسد و نیتجه‌ای نخواهد داشت.

جلسه اول:

جلسه دوم:

بیانی از سورۀ کافرون:

اگر فردی در یک شرایط خاصّ، ناگهان در مواضع توحیدی خود تغییر جهت داد، باید بداند که موحّد نیست. کسی که می‌گوید: من موحّد و مؤمن بالله هستم، هیچ‌گاه تغییر جهت نمی‌دهد. اگر فردی در میان مسیر تغییر جهت داد، مشخّص می‌شود که وابستگی او از ابتدا، دل‌بستگی توحیدی نبوده است.

جلسه اول:

جلسه دوم: