روایت از پیغمبر اکرم (صل الله علیه و آله و سلم) منقول است که حضرت فرمودند: خداوند تبارک و تعالی، دنیا را، هم به کسانی که دوست میدارد آن ها را، میدهد و هم به کسانی را که آنها را دشمن میدارد. هم به دوستان و هم به دشمنان دنیا را میدهد.«وَ لَا یُعْطِی الْآخِرَهَ إِلَّا لِمَنْ یُحِبُّ» آخرت را نمیدهد، آن نشئه را؛ مگر به کسانی را که دوست میدارد.
در این جا یک مطلبی هست که مطلب بسیار بالایی است، و او این که اشاره است به رحمت رحمانیّه حق تعالی، و رحمت رحیمیّه حق تعالی. رحمت رحمانیّه حق تعالی گسترده است هم به دوستانش و هم به دشمنانش. به مؤمن و کافر و فاسق و ملحد و هر چی، در رحمت دنیایی؛ این رحمت رحمانیاش است. «إِنَّ اللَّهَ تَعالَی یُعْطِی الدُّنْیَا مَنْ یُحِبُّ وَ یُبْغِضُ» فرق نمی کند، اما «وَ لَا یُعْطِی الْآخِرَهَ إِلَّا لِمَنْ یُحِبُّ» ولی آخرت را فقط به کسانی میدهد که دوست می دارد آنها را، که این رحمت رحیمیّه حق تعالی است. که آن در جای خودش، بحثش جداست که من فقط اشاره کردم.
خب، این جا یک سؤال پیش میآید که ما از کجا بفهمیم، کی را دوست می دارد، کی را مغبوض می دارد؟ چه کسانی محبوبش هستند؟ چه کسانی مغضوبش هستند؟ این را از کجا بدست بیاوریم؟ معیارش چیست؟
جمله دوم اشاره به اوست: «وَ إِنَّ لِلدُّنْیَا أَبْنَاءً وَ لِلْآخِرَهِ أَبْنَاءً» برای دنیا فرزندانی است و برای آخرت هم فرزندانی است؛ یعنی چی؟ و بعد میفرماید: «فَکُونُوا مِنْ أَبْنَاءِ الْآخِرَهِ» پس شما فرزندان آخرت باشید. فرزندان یعنی چی؟ اشاره به این معناست، توجه کنید. در این جا اشاره به این است: رابطه بین فرزند و مادر است، توجه میکنید؟!
دنیا برای عده ای مثل مادر میماند که این ها افراد همه رو میآورند به دنیا، دیدید بچه همهاش میخواهد شیر بخورد، میرود تو دامن مادر. درست است یا نه؟ از هر سو که بگیریدش، برمیگردد آن جا. تمام عُلقه فرزند، به مادر است، پدر نیست،ها! حالا من یک شاهدی هم میآورم. دنیا گاهی این جوری است که عدهای هستند، نسبت به او آن قدر علاقمند هستند، مثل علاقه بچه به مادرش، فهمیدی؟! هیچ چیز نمیداند جز مادرش؛ میرود به سراغ او.
برای آخرت هم باز فرزندانی است. هر کاریاش بکنی، باز به فکر آخرت است. این به فکر دنیاست، تعلّقش به دنیاست. او تعلّقش به آخرت است. فهمیدید؟! یک عده، وابسته به دنیا هستند، یک عده وابسته به آخرتاند. بعد میفرماید: «فَکُونُوا» چی؟ «أَبْنَاءِ الْآخِرَهِ» شماها بروید ، وابسته به آخرت شوید.
این که من، تعبیر کردم به مادر و اینها، این جملاتی که علی علیه السلام، دارد: «وَاللهُ لاِبنُ اَبی طالِبٍ آنَسُ بِالمُوتِ مِنَ الطِّفلِ بِثَدیِ اُمِّهِ»[1] به خدا فرزند ابیطالب، اُنسش به مرگ؛ یعنی کوچ کردن به آن نشئه، فهمیدی؟ بیشتر از فرزند، به پستان مادرش است، این همان تعلّق است؛ علی (علیه السلام) می فرمایند؛ یعنی علی از ابناء دنیا چیه؟ نیست. علی، فرزند دنیا نیست. علی فرزند کیست؟ آخرت است. توجه کنید. حالا غرضم این است که یک عدّه، (فقط) فکر و ذکرشان خوراک و پوشاک و مسکن است، این ها ابناء دنیا هستند. همچنین خُردش کنیم خودمان، بیاییم، تطبیقش دهیم به قول ما. حالا این ها مفاهیم بود، حالا بیاییم مصادیقش را ببینیم چه هست. یک عده، هر کاریشان بکنیدها، همه همّ و غمش، سه تا چیز است: خوراک، پوشاک، مسکن. فهمیدی؟! سه تا است، این فرزند دنیاست دیگر، هان؟! اما از آن طرف، یک عده چی هستند؟ نه، اما به تو بگویم. خدا بنایش بر این است، رحمت رحمانیتش، خوراک و پوشاک و مسکن را به هر دو تایشان میدهد. فهمیدی چه میخواهم بگویم؟ به هر دو میدهد. فهمیدی؟ اما آخرت را به کیها میدهد؟ هان! به آنهایی میدهد که وابسته به دنیا نیستند؛ وابسته به کی هستند؟ آخرتاند.
در این روایت این را میگوید. بروید وابسته به آخرت شوید، خدا یادت نرود، قیامت یادت نرود، مُردن یادت نرود، میفهمی چه میخواهم بگویم؟ پیغمبر اکرم این را میخواهد بگوید.
خب حالا، خدا کیها را دوست دارد و کیها مبغوضش هستند؟ خیلی قشنگ، روشن شد. برایتان گفتم که: آن کسانی را که وابسته به آخرتند، محبوب خدایند و آنهایی که وابسته به دنیا هستند، مبغوض خدا هستند. و نعوذبالله، از این که ما وابسته به دنیا باشیم.
[1] .خطبه 5 نهج البلاغه