...إِنَّ حَدِيثَنٰا یُحْیِی الْقُلُوبَ...

121 

... پاداش ذکر آهسته، پنهانی و دلی را فقط خداوند می‌داند ...

عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَحَدِهِمَا (علیهم السلام) قَالَ: لَا يَكْتُبُ‌ الْمَلَكُ‌ إِلَّا مَا سَمِعَ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ اذْكُرْ رَبَّكَ فِي نَفْسِكَ‌ تَضَرُّعاً وَ خِيفَةً فَلَا يَعْلَمُ ثَوَابَ ذَلِكَ الذِّكْرِ فِي نَفْسِ الرَّجُلِ غَيْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لِعَظَمَتِهِ

فرشته‌ای از ناحیه خداوند متعال مأمور نوشتن و ضبط اعمال انسان است، نمی‌نویسد مگر آن چه را می‌شنود. خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید: «در درون خودت و در کمال تضرّع و خضوع و به طور آهسته و پنهانی به یاد پروردگار خود باش» این ذکر که در درون و نفس شخص انجام می‌پذیرد ، آن‌قدر بزرگ و شریف است که ثواب آن را هیچ کس به غیر از خداوند تبارک و تعالی نمی‌داند

امام صادق (ع)

اَعُوذُ بِالله مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ

بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیمِ

روایت را که نقل می‌کند، روای مردد است، می‌گوید نمی‌دانم این را از امام باقر(علیه السلام)، شنیده‌ام یا از امام‌صادق صلوات الله علیه، ما زیاد داریم روایاتی را که از اصحاب این دو بزرگوار، مشترک بودند؛ نقل می‌کردند بعد ‌نمی‌دانستند از امام پنجم شنیدند یا از امام ششم. لذا تعبیر می‌کند: «عَنْ أَحَدِهِمَا» یک کدام از این دوتاست، خصوصا زُراره، محمّدبن مسلم این‌ها اصحاب بزرگ هستند، این‌ها که نقل می‌کنند، زیاد دارند، در روایات این را، ولی خب من از امام  شنیدم این روایت را. چون هر دو بزرگوار را درک کرده بودند و به درس هر دوتا می‌رفتند. حالا می‌گوید به این که حضرت فرمودند: «لَا یَکْتُبُ‌ الْمَلَکُ‌ إِلَّا مَا سَمِعَ»؛ این فرشته‌هایی را که مأمور هستند نسبت به ‌اعمال ما، این که می‌نگارند آن‌ها را، رقیب و عتید که دارد در آیه شریفه هم هست؛ آن مقداری که آن‌ها در حد شنوایی‌شان هست می‌نویسند. این را مقدمتاً حضرت فرمودند، بعد این آیه شریفه را تلاوت کردند.«قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ اذْکُرْ رَبَّکَ فِی نَفْسِکَ‌ تَضَرُّعاً وَ خِیفَهً»؛ که خداوند می‌فرماید: به یاد بیاور پروردگارت را در درونت، در حال زاری و پنهانی، «فَلَا یَعْلَمُ ثَوَابَ ذَلِکَ الذِّکْرِ فِی نَفْسِ الرَّجُلِ»؛ پس نمی‌داند هیچ کس، ثواب این ذکر را در درون شخص ذاکر، «غَیْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ غیر خدا. بعد حضرت علّتش را فرمودند:«لِعَظَمَتِهِ»؛ برای بزرگی این ذکر، بله ما یک نوع ذکری داریم که غیر خدا آن را به‌اش آگاهی ندارد. آن چه ذکری است که این در روایت هم هست؟ حضرت اوّل می‌گوید: این فرشته‌ها به آن مقداری که حدّشان است و می شنوند، می‌نگارند. معلوم می‌شود ما یک چیزهایی داریم که غیر خدا بر او اطّلاع ندارد؛ این  فرشته‌ها هم نمی‌فهمند تا بنویسند آن‌ها را. خیلی مسئله مهمّی است. حالا کدام است؟ حالا من اشاره می‌کنم و رد می‌شوم. و آن ذکر قلبی است؛ یعنی انسان در دل، وقتی یاد آور خدا بشود، فقط خدا می‌داند و بس. این است، او می‌داند فقط. و ثواب این‌ را هم هیچ موجودی نمی‌داند، جز خودش؛ چون آن قدر این ذکر و این یاد، عظمت دارد که آدم دلش متوجّه خدا بشود. توجّه کنید. و حالا من یک اشاره می‌کنم و آن این که، اکثر لغزش‌های انسان، اکثرش این‌جور است، بلکه همه‌اش را می‌شود گفت، من تعبیر به اکثر کردم. این مال غفلت از خداست و آن هم غفلت دل است. آن‌جایی که دل، غافل از خدا بشود، آن جاست که پایش توی چاله می‌رود. فهمیدی؟ و آن‌جایی را که دل، متوجّه خداست، آن‌جاست که این، راه صواب را طی می‌کند. توجّه کردید؟ و آن‌جاست که این شخص به رستگاری و فلاح دست پیدا می‌کند؛ ولو این‌که زبانش هم نگردد. حالا من یک اشاره‌ای بکنم. این‌هایی را که فرض کن، به قول ما، می‌گوییم زبان ندارند چیزی بگویند؛ این‌ها ذکر ندارند؟! سؤال، این‌ها نمی‌توانند ذکر خدا بگویند؟ گوش کنید، من این را گفتم برای که خوب بفهمید. حقیقت ذکر آن است و عظمت ذکر هم آن است و ثواب او، ثوابی است که جز خود او نداند

سند حدیث: اصول کافی جلد 2- ص 502 – وسائل الشيعه، ج‌7، ص 163 – بحار الأنوار ، ج‌90، ص 343
مستندات:
فیسبوک
توئیتر
لینکداین
واتساپ
تلگرام
ایمیل
چاپ
اشتراک
ایمیل برای
guest
0 نظر
بازخوردهای درون متنی
مشاهده همه دیدگاه‌ها
سبد خرید
0
نظری دارید؟ لطفاً آن را ثبت کنید.x