روایت از امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، منقول است که حضرت فرمودند: نشانه ایمان عبارت از، سه تا چیز را میفرمایند: ما در روایات، راجع به علامت ایمان، علامات بسیاری را ذکر میفرمایند. چه بسا، در آن مقطع و آن محل، کسانی را که حضرت داشتند، مطلب بهشان میفرمودند، میخواستند آن ها را متذکّر بکنند؛ به این اموری را که به اصطلاح فرمودند؛ یعنی آن جا این مورد حاجت بوده، به تعبیر من، توجّه میکنید؟ متناسب با آن شنوندههایشان، می فرمودند ایشان. میخواستم بگویم انحصار نیست. هست اینها مسلّم؛ اما انحصار تویش نیست. متناسب با همان مقام گفتار علی علیه السّلام بوده است. دارد در روایت که فرمودند: نشانه ایمان اوّل: و او این است به این که: مقدّم بدارید راست گفتن را، اگر چه در این راستگویات، زیان مادّی باشد برای تو، بر دروغ گفتن. اگرچه در این دروغ گفتن، سود دنیایی باشد برای تو. بسیار این اتفاق میافتد. جز آن چیزهای مبتلابه است که انسان،در امور روابط اجتماعیاش، کاسبیاش، هرچه که حساب بکنید، که چه بسا نعوذبالله، اگر دروغ بگوید، گوش میکنید؟ سود دنیایی برایش دارد؛ اما راستش را اگر بگوید، نه، تازه ضرر میکند. فرق بین مؤمن؛ یعنی کسی که اهل ایمان است و غیر او این است: و او این است به این که آن ایمان مانع میشود از این که دروغ بگوید برای جلب امور دنیاییاش، فهمیدی؟ و راست نگوید؛ چون این زیان دنیایی دارد برایش، اوّل.
دوّم: «وَ أَنْ لَا یَکُونَ فِی حَدِیثِکَ فَضْلٌ عَنْ عَمَلِکَ» و او این است که جوری نباشد، وقتی صحبت میکنی، آدم، فریفته صحبتهایت میشود، چه آدم خوبی است! چه آدم متدیّنی است! فهمیدی؟! بعد وقتی عملت را نگاه میکند، میبیند گفتار با کردار همسو نیست. که این خودش نفاق است. میدانید به اینکه، هان! عدم تطابق گفتار با کردار این نفاق است. توجّه کنید، همچین صریح بگویم. خودش از بخشهای نفاق است اصلاً، هیچ تعارف هم ندارد. این طور نباشد، خوب بگویی و بد عمل کنی. فهمیدی چه میخواهم بگویم؟ خوب بگویی، بد عمل کنی، این جور نباشد.
سوّم: «وَ أَنْ تَتَّقِیَ اللَّهَ فِی حَدِیثِ غَیْرِکَ» تقوی الهی را پیشه کن، آن گاه که داری نسبت به دیگران سخن میگویی.فهمیدی؟ خدا را در نظر بگیر. راجع به دیگران که داری صحبت میکنی، بپا خدا را. فهمیدی؟! آنجا خودش نیست، خدایش هست. فهمیدی؟!حواست را جمع کن، که در غیاب دیگران وقتی سخن میگویی، خدا را در نظر داشته باش که نعوذ بالله، چی؟ مبتلا به غیبت، تهمت، امثال اینها، هتک حرمت، امثال اینها، خیلی هستاش، درست است؟! مبتلا به این ها چیه؟ نشوی.