عبرت آموزی از دیدگاه اسلام

مقدّمه20
جلسۀ اوّل: 25
عبرت25
عبرت مفهومی گسترده است25
تفکّر با عبرت معنا پیدا می‏کند27
در دل هر حادثه‏ای عبرت است28
یگانه حادثه‏ای که قبل از وقوع اخبار شده است30
سفارش به زنده نگه‏داشتن حادثۀ کربلا32
عبرت‏های حادثۀ کربلا33
یادآوری مکرّر پیامبراکرم؟صل؟در مورد عاشورا33
ماجرای عجیب یک روز کوفه36
جلسۀ دوّم: 39
فرق عبرت و موعظه39
عبرت را باید از دل حوادث بیرون کشید41
عبرت با مشاهدۀ حوادث41
عبرت با شنیدن حوادث43
فلسفۀ قصص انبیا؟عهم؟ در قرآن44
علّت تکرار قصّه‏های قرآن45
تکرار حادثۀ عاشورا از زبان ائمّه؟عهم؟46
قلبی که با یک تذکّر تکان خورد47
جلسۀ سوّم: 51
مروری بر مباحث گذشته51
راهیابی به باطن با تفکّر52
هوشیاری و غفلت بدن و روح53
تنبّه مربوط به دل است54
تفّکر کلید درب‏های معرفت است54
دنیا در نگاه امام‏علی؟س؟55
دل بستن به ظاهر دنیا حجاب است57
ابلاغ سلام زینب؟عها؟ به حبیب60
جلسۀ چهارم: 63
مروری بر مباحث گذشته63
بررسی مفهوم پند63
راهیابی به علّت و معلول64
نتیجۀ تفکّر در حوادث تاریخ64
علّت پیشرفت بطیء انبیا؟عهم؟65
نفرین بی‏سابقۀ حضرت نوح؟ع؟66
علّت قهقرای امّت پیامبران؟عهم؟67
علّت بُرد دنیاداران در مقابل دین‏داران68
وعدۀ توخالی دنیاداران69
حجاب ضخیم غفلت70
نمونه‏های تاریخی غفلت و هوشیاری72
هوشیاری و سعادت ابدی حُرّ74
جلسۀ پنجم: 77
مروری بر مباحث گذشته77
معنای عفت78
تشخیص حالت اعتدال درونی78
دلیل احسن القصص بودن سورۀ یوسف؟ع؟79
بیان بی‏عفّتی با رعایت عفّت80
مرزبندی شریعت را خشونت می‏نامند80
صِرف درک علّت، عبرت نیست82
تقسیم‏بندی جامعه در رابطه با حوادث82
گروهی که اهل عبرت نیستند83
بدون قابلیّت، عبرت حاصل نمی‏شود84
انبیا ؟عهم؟ طبیب دوار بودند86
شروط همسر وَهَب87
جلسۀ ششم: 89
مروری بر مباحث گذشته89
روش دنیاگرایان در مقابل حرکت انبیا؟عهم؟90
گریز از باطل محض، فطری است91
انسان از آلودگی به ستوه می‏آید92
زمینۀ حرکت انبیا ؟عهم؟92
مقابلۀ مخالفان حرکت انبیا؟عهم؟93
شروع نفاق در جامعۀ الهی94
دو فعّالیت عمدۀ مخالفان94
تقابل شعارهای انبیا؟عهم؟و دنیاداران96
انحرافات بعد از پیامبر‏اکرم؟صل؟98
بی‏تابی طفل شیرخوار امام‏حسین؟س؟99
جلسۀ هفتم: 101
مروری بر مباحث گذشته101
منافقین، تقوا شکنند102
عدم تقوا موجب سستی اراده است104
ریشۀ عبرت و تقوا105
سُست کردن تفکّر و عزم106
عزم و تصمیم جوهرۀ انسان است106
تغنّیات، اراده و عزم را سست می‏کند107
ترویج موسیقی108
امام؟رضوت؟، مرگ را در ذائقه جوانان شیرین کرد109
شهادت‏طلبی دو یتیم امام‏حسن؟س؟110
جلسۀ هشتم: 113
مروری بر مباحث گذشته113
یک شبهه در مورد استماع موسیقی114
مراقب اغواگران باشید114
روش‏های دنیاداران برای مقابله با انبیا؟عهم؟115
انبیا؟عهم؟ مردم را به شعور دعوت کرده‏اند117
روش دنیاداران در مقابل انبیا؟عهم؟118
تضعیف مرزبندی الهی118
دست‏کاری احکام شرعی119
عامل زمان و مکان در اجتهاد120
چماق تحجّر120
تحجّر فکری و عملی121
شبیه‏ترین مردم به پیامبراکرم؟صل؟123
جلسۀ نهم: 125
مروری بر مباحث گذشته125
شبهات دنیاداران در مقابل حرکت انبیا؟عهم؟126
تصلّب در دین126
دوام اعتبار127
استبصار موجب انزجار است127
شباهت بیعت با امام‏علی؟س؟ با بیعت با پیامبراکرم؟صل؟129
عامل بازدارندۀ از سلطۀ دنیاداران129
فهم نادرست از ملاک بودن رأی مردم132
آنچه خداوند به بندگانش واگذار کرده است132
ایستادگی امام در دفاع از احکام الهی133
مؤمن در انتظار دو حُسن است134
اطاعت بی‏نظیر ابالفضل؟ع؟ از امام‏زمان خود135
جلسۀ دهم: 137
مروری بر مباحث گذشته137
ابعاد برخورد دشمنان اسلام138
بُعد تبلیغاتی138
زیر سؤال بردن معارف دین139
نفوذ نفاق139
راه خنثی کردن تبلیغات دشمن140
تقوا140
وحدت مسلمین141
امر به معروف و نهی از منکر141
برخورد فیزیکی دشمنان142
چرا وارد فاز تذکّرات اجتماعی شدم142
خمینی ؟رضوت؟ عصارۀ مجاهدت چهارده قرن علما است143
خاکریزهای مقابل دشمن144
شخصیت امام ؟رضوت؟ خاکریز اوّل است145
به اسم امام ؟رضوت؟ دنبال حذف او هستند146
لزوم بیداری در مقابل منافقین146
عدم جدایی از اهل حق148
دل پدر را آتش نزن149
جلسۀ یازدهم: 151
مروری بر مباحث گذشته151
ضربه زدن به ابعاد شخصیّتی رهبران الهی152
بررسی غیر کارشناسانه مباحث دینی152
حرکت علمی غیر عادّی153
به ابتذال کشیدن فقه154
تفسیر مادّی از بعد معنوی رهبران الهی155
دشمنان از شعور می‏ترسند156
درد امام‏علی ؟س؟ از بی‏شعوری جامعه156
ذبح رهبران الهی برای کور کردن راه آن‏ها157
خداوند تبلیغات دشمنان را خنثی می‏کند158
مؤمنین دلشان محکم باشد159
زمام امور رهبری توسّط تربیت‏شدگان امام؟رضوت؟160
وقتی شعور یک حیوان از انسان‏ها بیشتر است161
جلسۀ دوازدهم: 163
‏مروری بر مباحث گذشته163
برتری مکاتب انبیا؟عهم؟164
سُنن انبیا ؟عهم؟ و سُنن جبّارین164
کجایند فرعون‏ها165
سُنن الهی همسو با فطرت است167
چه کسی انحصارطلب است؟167
بی‏اطّلاعی از احکام اسلام168
روش استفاده از ابزار169
مکتب‏های بشری چیزی اضافه ندارند170
مشکل، عدم پای‏بندی به احکام است171
صاحب عزای واقعی، حضرت زهرا؟سها؟ است172
عبرت بیشتر، لغزش کمتر172
جلسۀ سیزدهم: 175
مروری بر مباحث گذشته175
احاطۀ کامل بر پندهای حوادث175
شرط پند کامل از حوادث176
ابعاد آثار مترتّب بر حوادث177
چگونه از حوادث پند کاملی بگیریم؟178
پند‏دهندۀ واقعی179
مصداق اتمّ اولی الالباب180
بصیرت جابر‏بن‏عبدالله انصاری181
جلسۀ چهاردهم: 185
مروری بر مباحث گذشته185
اولین واعظ185
دخالت نفس در پند از حوادث186
ابعاد دنیوی و اُخروی عبرت186
بررسی نفسانی تاریخ187
فرق عبرت و موعظه187
کار خدا و انبیا ؟عهم؟ موعظه است188
بررسی حوادث با دید مادّیّت190
جابر تربیت شدۀ مکتب نبوّت است191
بی‏صبری زینب؟عها؟ در زیارت قبر برادر193
جلسۀ پانزدهم: 195
مروری بر مباحث گذشته195
راهنمایان واقعی انسان196
سراسر قرآن موعظه است196
دو راهنمای انسان198
روشنگری به شرط ایمان199
دوّمین پند دهنده200
پندهای جامع الاطراف200
اتمام حجّت امام‏حسین؟س؟202
حالت حضرت زینب؟عها؟ در اربعین203
جلسۀ شانزدهم: 205
مروری بر مباحث گذشته205
راهکارهای پندآموزی206
انسان نیاز به پندآموزی دارد206
نیاز به پند و پند ده207
حقیقت انسان قابل تغییر نیست208
حقیقت عالم مادّیّت قابل تغییر نیست209
رابطۀ انسان با طبیعت قطعی است209
قانون کلّی پندآموزی210
جوابِ «چه کنم» انسان212
جوهرۀ انسان بالاتر از مادّیّت است213
عزای خاندان امام‏حسین؟س؟ در اربعین214
جلسۀ هفدهم: 217
مروری بر مباحث گذشته217
زمان، به‏عنوان مادّه عبرت 217
همۀ موجودات متغیّر هستند218
انسان در حال تغییر است219
رابطۀ انسان با دنیا متغیّر است219
روزگار، عبرت است220
دنیا مورد وثوق نیست222
دستخوش طمع نمی‏شود223
دختر بچّه‏ای که خواب شامیان را آشفته کرد225
مقایسۀ دو قبر در شام225
جلسۀ هجدهم: 227
مروری بر مباحث گذشته227
خواب زدگان در کاروان در حال حرکت228
هر لحظه، از انسان کم می‏شود228
مقایسۀ دو کاستی در انسان229
سه مصیبت انسان229
کاستی از هستی230
حسابرسی از رزق الهی231
گام‏های انسان به سوی آخرت232
مادۀ بزرگ عبرت233
یک خاطره233
تَبَخْتُر شیطانی یزید235
جلسۀ نوزدهم: 237
مروری بر مباحث گذشته237
مادّۀ عبرت همگانی238
یقینی که اشبه شیء بالشّک است238
مادّۀ عبرتی که وجدانی است239
عبرت و موعظه240
اقسام روابط و اضافات242
اضافۀ حقیقی و اعتباری242
رابطۀ اعتباری مترتّب بر رابطۀ حقیقی است243
مادۀ عبرت موت و اموات244
درخواست عجیب امام‏زین‏العابدین؟س؟ از یزید245
جلسۀ بیستم: 249
مروری بر مباحث گذشته249
عبرت از موت و اموات250
گذشت از این عالم عبرت است250
پندآموزی موت و اموات251
عبرت از خبرهای آن دنیا252
موعظۀ امام‏علی؟س؟ به عمر254
هر لحظه در انتظار مرگ باش255
مدینه، دیگر جای ماندن نیست256
جلسۀ بیست‏و‏یکم: 259
مروری بر مباحث گذشته259
عبرت از سرگذشت گذشتگان259
انصاف در روابط اجتماعی260
سیر در زندگی گذشتگان261
عبرت، ناصح انسان است264
بهترین پند دهنده انقطاع از دنیاست265
آزمون همگانی و اختصاصی خداوند266
تشبیه عبرت به خواب267
خانه‏ای که عزرائیل اجازۀ ورود می‏خواهد268
ریاست الذّ لذّات است268
توهین به پیامبر؟صل؟ در بستر بیماری268
جلسۀ بیست‏و‏دوّم: 271
مروری بر مباحث گذشته271
موانع عبرت271
غفلت و اغترار272
غفلت و سهو272
غفلت، فتور و سستی است273
غفلت نسبت به گذشته275
غفلت از مرگ275
یک خاطره277
عدم التفات بعد از مرگ278
آخرین مواعظ امام‏حسن؟س؟280
غنیمت از فرصت باقیمانده280
جلسۀ بیست‏و‏سوّم: 283
مروری بر مباحث گذشته283
عبرت از گذشتۀ خود284
غرور، مانع عبرت گرفتن است285
تشکیل دهندۀ غرور285
غفلت و غرور285
تحلیل تاریخ همراه با شیطنت286
در تحلیل حوادث دو بُعدی نگر باش287
الگوگیری از خواسته‏های نفس288
جهل مرکّب درمان ندارد289
منشأ غرور289
شرط پذیرش مسئولیّت290
یک خاطره290
پایان کار بزرگ‏ترین سلاطین جهان292
خباثت مأمون در شهادت امام رضا؟س؟293
جلسۀ بیست‏و‏چهارم: 295
مروری بر مباحث گذشته295
راه علاج غرور295
بزرگ‏ترین غرور296
بالاترین درد انسان297
تشبیه غرور به مستی297
دوام ذکر خدا298
نمازهای پنج‏گانه ضدّ غفلت است298
معنای واقعی دوام ذکر301
تطبیق عمل با شرع302
انتخاب عملی که مخالف هوی است303
انجام وظیفه با حفظ حدود شرعی304
بدبختی جامعه304
قرآن و روایات مصونیّت می‏آورد305
ای آقای اهل بیت؟عهم؟ مرا آب بنوشان306
حضرت‏استاد؟ره؟ | 310
دربارۀ مؤسّسه مصابیح‏الهدی | 317
آیات | 319
روایات | 325
اشعار | 350
نمایه | 351
کتابنامه | 359