تادیب نفس

آنچه باید قبل از خواندن این کتاب بدانیم:

انسان از آن زمان که قدرت تفکّر و تعقّل می‌یابد، با سؤالات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند. محور اساسی این سؤالات، خودِ انسان است. من کیستم، کجا هستم و چه باید بکند؟ خود شناسی یکی از مهمترین و حساس‌ترین مقوله‌های فکری در همۀ مکاتب است. اسلام به این مقوله با نگاه تربیت دینی نگاه کرده و نقشۀ راهی ترسیم کرده که بر مبنای فطرت است و تاریخ انقضا ندارد.

انسانِ مکتبی باید بداند کیست و وقتی حرف از تربیت نفس پیش می‌آید منظور چیست. ابتدا لازم است به ابعاد وجود خود آشنا باشد. مسیر رشد و تعالی را دانستن لازم است. امروز در جهان معیار شخصیت و وجهۀ اجتماعی، مسائل دنیایی است. طوری که انسان در درون خود هم به این می‌اندیشد که اگر در مسائل دنیایی از جمله مالی حرفی برای گفتن داشته باشد، شخصیّت دارد. نتیجه آنکه امروز در دنیا، انسانیّت به معنای اقعی کلم، مهجور است. در صورتی که حقیقت دعوت انبیا (علیهم‌السّلام) برای پاسخ یه همین سؤالات بوده است. باید دیدو شنید که اسلامِ عزیز برای مشکل هویت که همانا امورز حادترین مشکل جامعۀ بشری است چه راه‌کاری دارد.

سوالاتی که در این کتاب پاسخ خواهد یافت:

چرا لازم است انسان نفس خود را به آداب الهی تربیت کند؟

برای تربیت نفس خود چه گام‌های عملی را باید طی کنیم؟

مراتب و درجاتی که در مسیر تربیت نفس وجود دارد کدامند؟

چه شیوه‌های تربیتی در آیات و سیرۀ پیغمبر اکرم (صل الله علیه و آله و سلم) و ائمۀ معصومین (علیهم‌السّلام) وجود داشته است؟

نقش «قلب» و «عقل» در تربیت انسان چیست؟

آیا برای تأدیب نفس انسان از نظر سن، زمان خاصی مشخص شده است؟

روش‌های تربیت نفس کدامند و در نهایت کمالِ ادب الهی چیست؟

کلیدواژه‌ها:

حسن ادب / طهارت قلب / مرزها و حدود الهی / توحید قلبی / تأدیب قلب / مهارنفس / ضبط خیال / تفکّر و عزم / حضور قلب / کمال ادب الهی / استعاذه / تربیت صحیح / تبعیت از انسان کامل / تنسک

چند جمله از متن کتاب:

اگر اناسن بخواهد به طور کامل به انسانیّت برسد، راهی جز این ندارد که نفس را به وسیلۀ آداب الهی مؤدب کند و یگانه راه تأدیب نفس نیز این است که ابتدا از ظاهرش شروع کرده، حرام و حلال الهی را در اعمال ظاهری خود کاملاً رعایت کند.