خصوصیات شب و روز عرفه

می‎خواهم به دوستان چند سفارش کنم. امشب شب عرفه است. خدا بحث من را خوب پیش آورد و به اینجا رساند. من هیچ تدبیری نداشتم. تقدیر زیبایی بود. روایات را مطالعه کردم و دیدم امشب چند خصوصیت دارد. اول؛ در شب عرفه توبه مقبول است. یعنی آنهایی که از اشفاق کم دارند، امشب بیایند و استفاده کنند. بحث خصوصیت زمانی است. در روایت داریم که در شب عرفه دعا مستجاب است. روایت داریم. کسانی که اشفاق می‎خواهند، از امشب استفاده کنند. کارهایی بود که جنبه‎های جمعی و سرنوشتی برای انسان داشت. عبادات در شب عرفه از نظر پاداش افزودگی دارد. چه افزودگی دارد؟ عبادت در شب عرفه معادل صد و هفتاد سال عبادت است. چه موقعیت خوبی است! امام‫صادق(علیه سلام) فرمود: «مَنْ‏ لَمْ‏ یُغْفَرْ لَهُ‏ فِی‏ شَهْرِ رَمَضَانَ لَمْ یُغْفَرْ إِلَى قَابِلٍ إِلَّا أَنْ یَشْهَدَ عَرَفَهَ»[1]؛ کسانی که از ماه رمضان عقب مانده بودند و در ماه رمضان نتوانستند کاری بکنند و نتوانستند از مغفرت ماه مبارک رمضان بهره بگیرند، بهترین فرصتشان عرفه است. شب و روز عرفه از نظر فضیلت بهترین فرصت است.

لذا می‎خواهم سفارش کنم نه تنها دعا برای خودتان بلکه برای غیر هم دعا کنید. هم در مورد روز عرفه و هم شب عرفه این مطلب را داریم که برای غیر دعا کنید. اگر برای غیر دعا کنید، خدا صد هزار برابر به شما عنایت می‎کند. هر دعایی که برای دیگری می‎کنید، صد هزار برابر به شما عنایت می‫کند. یکی از اصحاب ائمه عبدالله بن جندب است. دوست او دید در عرفه هر چه دعا کرد، برای غیر دعا کرد. گفت آقا! روز تمام شد و آفتاب غروب کرد. برای خودت چیزی بخواه! گفت از مولایم موسی‫ بن‫ جعفر(علیه سلام) شنیدم که برای غیر دعا کردن صد هزار برابر بهتر از برای خود دعا کردن است. صد هزار برابر مقبول را رها نمی‎ کنم تا یکی برای خودم بخواهم که معلوم نیست قبول بشود.

از آداب امشب و فردا زیارت امام‌ حسین(علیه سلام) است. روایات زیادی داریم. در یک روایت معروف امام‌صادق (علیه سلام) فرمود: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یَتَجَلَّى‏ لِزُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ قَبْلَ أَهْلِ عَرَفَاتٍ»؛ خدا روز عرفه قبل از آنکه به حاجیان تجلی کند، به زوار امام‌ حسین (علیه سلام) تجلی می‎کند. «یَقْضِی حَوَائِجَهُمْ وَ یَغْفِرُ ذُنُوبَهُمْ وَ یُشَفِّعُهُمْ فِی مَسَائِلِهِمْ ثُمَّ یَأتِی بِأَهْلِ عَرَفَاتٍ فَیَفْعَلُ بِهِمْ ذَلِکَ»[2]؛ حاجتهایشان را بر می‎آورد. گناهانشان را می‫آمرزد و تقاضاهایشان را می‎ پذیرد. بعد خدا سراغ اهل عرفات می‫رود.

می‎خواستم این روایت را عرض کنم که امام‫صادق (علیه سلام) فرمود: «مَنْ‏ زَارَ الْحُسَیْنَ‏ بْنَ‏ عَلِیٍ عَلَیهِ‌السَّلَامُ یَوْمَ عَرَفَهَ»؛ در روایت قبل لفظ قبر امام‌حسین (علیه سلام) بود اما در این روایت می‫فرماید هر کس در روز عرفه امام‌حسین (علیه سلام) را زیارت کند. «مِنَ القَرِیبِ وَ مِنَ البَعِیدِ کَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ أَلْفَ أَلْفِ حِجَّهٍ»؛ خداوند برای او یک میلیون حج با امام‫زمان(عجل الله)می‎نویسد. «وَ أَلْفَ أَلْفِ عُمْرَهٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ»؛ یک میلیون عمره با پیغمبر(صلی الله علیه وآله) می‫نویسد. «وَ عِتْقَ أَلْفِ أَلْفِ نَسَمَهٍ»؛ مثل این است که یک میلیون بنده در راه خدا آزاد کند. یک میلیون اسب از اموالش در راه خدا فی سبیل الله بدهد. «وَ سَمَّاهُ اللَّهُ عَبْدِیَ الصِّدِّیقُ»[3]؛ خدا وقتی می‎خواهد صدایش بکند، می‫گوید ای بندۀ صدیق من! «آمِن بِوَعْدِی»؛ به وعده‎هایی که به تو دادم، ایمان بیاور.

روایتی از خود امام‌حسین(علیه سلام)  بخوانم. حضرت این جمله را مکرر می‎فرمود: «مَثَلُ الإِحسَانِ مَثَلُ المَطَرِ»؛ مَثل احسان مثل باران است. «یُصِیبُ البِرَّ و الفَاجِرِ»[4]؛ یعنی باران که می‫آید هم به خوبها هم به بدها اصابت می‎کند. جهت این است که امام‌حسین (علیه سلام) باب واسعۀ رحمت حق است. امام‌حسین (علیه سلام) سریع الرضاست. به همین دلیل سفارش شده که در روز عرفه که روز دعاست، خودت را به کربلا متصل کنی. وقتی متصل شدی، باران رحمت و احسان حق می‎بارد و بِرّ و فاجر را می‎گیرد. اگر چه فاجرها بد هستند اما چون دوست و زائر امام‌حسین (علیه سلام) هستند، باران رحمت حق بر آنها هم نازل می‫شود. لذا از این موقعیت استفاده کنید.

من دوتا کلمه بیشتر نمی‎گویم. وقتی زیارت امام‌حسین (علیه سلام) را امشب و فردا می‎خوانید، فقط روی این جمله دقت کنید. «یَا لَیتَنِی کُنتُ مَعَکُم»؛ اهل عرفان یک حرف خوب دارند. اهل معرفت می‫گوید وقتی این جمله رو می‫گویی، خودت را در مکان اصحاب امام‌حسین (علیه سلام)   قرار بده. «یَا لَیتَنِی کُنتُ مَعَکُم»؛ یعنی چه؟ یعنی ای کاش من با مسلم ‫بن‫ عقیل بودم. امشب به حسب نقل، شب وفات مسلم‫ بن‫ عقیل است. واقعا اینطور باشد که خودت را جای مسلم بگذار و این جمله را بگو. مسلم چه خصوصیتی داشت؟ ایشان اولین صحابه‎ ای است که در راه حسین به شهادت رسید. مسلم روز عرفه در دو موقعیت یاد امام‌حسین (علیه سلام) کرد. اولین زائر امام‌حسین (علیه سلام) در روز عرفه حضرت‫ مسلم است. یک جا موقعی بود که حضرت‫ مسلم را دستگیر کردند. محمد‫بن‫اشعث به اصطلاح خودش به حضرت‫مسلم(علیه السلام) امان داد. حضرت‫مسلم(علیه السلام) شروع کرد گریه کردن. محمد بن‫ اشعث گفت من از تو بعید می‎دانستم برای چنین هدف بزرگی اینطور خودت را کوچک کنی و گریه کنی. گفت نه، «لَا أَبکِی لِنَفسِی»؛ من برای خودم گریه نمی‎کنم. «أَبکِی لِلحُسَینِ»؛[5] من برای امام‌حسین (علیه سلام) گریه می‎کنم. خودم فدای حسین! من به امام‌حسین (علیه سلام) نوشتم بیا. دست زن و بچه‫اش را گرفته و دارد می‫آید. من از تو یک تقاضا دارم. حضرت‫ مسلم از دشمن تقاضا می‎کند. یک نامه بنویس و دست یک امینی بده و برای امام‌حسین (علیه سلام) بفرست. بگو مسلم گفت نیا. زن و بچه را نیاور. این یک مورد بود. مورد دوم موقعی بود که حضرت‫ مسلم را بالای دارالعماره بردند. قاتل ایستاده است. یک وقت دید حضرت‫ مسلم رو به سوی حجاز کرد: «السَّلَامُ عَلَیکَ یَا أَبَاعبدالله».

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»

ذکر توسل