در آیات و روایات داریم که انسان باید از فرصت هایی که به دستش می آید کمال استفاده را بکند و فرصت را از دست ندهد. از امام علی (علیه السلام) روایات متعدّد و تعبیرات مختلفی نقل شده است. در یکی از آنها حضرت فرمود:«إِنَّ الْفُرَصَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوهَا»؛ فرصت ها سریع میگذرد؛ مثل ابر. فرصت ها را غنیمت بشمارید. «إِذَا أَمْکَنَتْ فِی أَبْوَابِ الْخَیْر»؛ آنجایی که این فرصت ها برای شما درب های خیر را باز می کند؛ میدان را باز می کند تا شما به خیر دست پیدا کنید، «وَ إِلَّا عَادَتْ نَدَما»[1]؛ اگر از این فرصتها استفاده نکردید، بازگشت می کنند و از دست می روند. در حالی که شما جز پشیمانی چیز دیگری عایدتان نخواهد شد؛ یعنی تأسّف می خورید برای این فرصتی که پیش آمد و می توانستید از آن بهره گیری کنید، ولی بهره نگرفتید.
نظر رحمت خداوند به بندگان
از مهمات این ماه، عمل شب نیمه آن ماه است که سید – قدس الله سره العزیز – در «اقبال» از احمد بن جعفر بن شاذان روایت کرده است که گوید: از رسول خدا مروی است که در ذی القعده شب مبارکی است و آن شب شب پانزدهم آن ماه است که خداوند به بندگان مؤمن خود به رحمت نظر مینماید و به کسی که در آن شب عمل به طاعت خدا کرده باشد اجری معادل اجر یک صد نفر سائحی که چشم به هم زدنی نافرمانی خدا نکرده باشد عطا می فرماید، پس چون نیمهشب شود در نمیماند احدی که از خدا حاجتی بخواهد مگر اینکه خدا به او عطا میفرماید.
عمل در این شب از جهت آنکه مشهور نیست و عمل کننده به آن کم است آن را خصوصیتی است که در غیر آن از اعمال شبهای مشهور نیست و این امر نزد مراقبان امور با اهمیت است، زیرا ذکر در موقع غفلت عموم از مهمات مراقبات است و اجابت آن سریعتر و نزدیکتر به قبول است و اجر آن افزون تر و عظیم تر در نزد خداست، بنابراین، به پاسخ دادن به منادی کرامت خدای – جل جلاله – با کمال جد و شوق مبادرت کن و فرصت را غنیمت شمار و از خواب خود بیدار شو.
شبی که حاجتی رد نخواهد شد
شب پانزدهم شب مبارکی است، خداوند نظر رحمت می فرماید بر بندگان مؤمنین خود و کسی که در این شب به طاعت حق تعالی مشغول باشد از برای او باشد اجر صد نفر سائح یعنی روزه دار ملازم مسجد که معصیت نکرده باشد خدا را طرفه العینی چنانکه در روایت نبوی (صل الله علیه و آله و سلم) است پس این شب را مغتنم شمار و مشغول کن خود را به طاعت و عبادت و نماز و طلب حاجات از خدا همانا روایت شده که هر که سؤال کند در این شب حاجتی از خداوند تعالی به او عطا خواهد شد.
کتاب کلیات مفاتیح الجنان ترجمه حجت الاسلام و المسلمین حاج سید هاشم رسولی محلاتی